تولید محتوا و به طور خاص روش های تولید محتوای الکترونیکی,تولید محتوا (به انگلیسی: Content Creation) دغدغهی تازهای نیست.
تقریباً از زمانی که صنعت چاپ به وجود آمد و ظرفیت تولید محتوا از تقاضای محتوا پیشی گرفت، تولید محتوا و پیدا کردن محتوای مناسب برای نشر به یک چالش جدی تبدیل شد.
صنعت نشر در اروپا بلافاصله پس از اختراع ماشین چاپ، به سراغ چاپ انجیل رفت که هم کسی مدعی دریافت حقالتالیفش نبود و هم متقاضیان فراوان داشت.
اما بعد از مدت کوتاهی با جدیتر شدن ماجرای تولید محتوا دیگر نمیشد به کتابهای سنتی موجود اکتفا کرد. بنابراین تقاضا برای تولیدکنندگان محتوا زیاد شد و فعالیتهای تخصصی مربوط به این رشته هم شکل گرفتند.
سردبیرهای نشریات موضوعات مناسب برای تولید محتوا را پیدا میکردند و سپس به سراغ سفارش تولید محتوا میرفتند. بخش زیادی از تولید محتوا در آن زمان توسط «نویسندگان استخدامشده در نشریات» انجام میشد. اما به تدریج، نویسندگان فریلنسر هم زیاد شدند؛ کسانی که پس از دریافت سفارش تولید محتوا، بر اساس سلیقه و خواست کارفرما مطلب مینوشتند.
بنابراین میتوان گفت شرکتهای انتشاراتی بر پایه محتوا شکل گرفتند و نخستین کسانی بودند که با سفارش تولید محتوا به نویسندگان، این صنعت را خلق کردند.
انواع محتوا را بشناسیم
در تولید محتوا ایجاد تنوع یک اصل است. تنوع محتوایی میتواند مخاطب بسیاری را جذب رسانه شما کند. گاهی از یک محتوای متنی میتوان استفاده کرد و گاهی یک محتوای ویدئوی کارساز خواهد بود. به طور کلی محتوا را به ۴ دسته کلی تقسیمبندی میکنیم:
1- محتوای متنی
2- محتوای تصویری
3- محتوای ویدئویی
4- محتوای صوتی
چرا تولید محتوا مهم است؟
ست گودین (Seth Godin) بازاریاب و نویسندهی معروف کتابهای بازاریابی میگوید که بازاریابی محتوا تمامی آن چیزی است که از بازاریابی مانده. از نظر او، مشتریان و کاربران دیگر دنبال دیدن و خرید محصولات نیستند، بلکه تشنهی شنیدن قصههای محصولات هستند. پس، تولید محتوا هر روز بیشتر از دیروز برای کسب و کارها اهمیت پیدا کرده. اگر قرار بود که افراد فقط دنبال خواندن اطلاعات محصول و کالاها باشند، بروشورها کافی بود. اما آن چیزی که باعث رونق کسب و کارها به ویژه کسب و کارهای آنلاین میشود، استفاده درست از دانش تولید محتوا و به طور کلی بازاریابی محتوا (Content marketing) است.
ممیزی کردن محتوا
این که آیا شما برای مدتی بدون هیچ جهت مشخصی محتوا تولید کرده یا اینکه یک استراتژی را دنبال کردهاید،؟ هر بخش بازاریابی میتواند از یک ممیزی محتوا بهره مند شود. فقط به این دلیل که شما با یک استراتژی کاملاً مشخص شروع نکردید، به این معنی نیست که محتوای شما قبلاً در یک متن قرار نگرفته باشد.
ممیزی محتوا در تولید محتوا صرفاً کارهایی را که قبلاً انجام دادهاید، موجود میکند سپس آن را مرتب کرده تا بتوانید در برنامه محتوا جدیدتان، مورد استفاده قرار دهید. این روند ممکن است شامل نوشتن مجدد مقاله شود یا امکان دارد شکافهایی را که باید پر از محتوا باشند که برای پرسونای شما و مرحله سفر مخاطبانتان جذاب است را نشان دهد. در اینجا نحوه انجام ممیزی محتوا آورده شده است:
تمام مطالب خود را در صفحه گستردهای جمع کنید.
ستونهایی را برای کلمات کلیدی مورد نظر، پرسونای خریدار، مرحله سفر خریدار، قالب و موضوع اصلی ایجاد نمایید سپس این موارد را برای هر قطعه محتوا پر کنید.
ستونها را برای اندازه گیری های کلیدی خود، مانند نمایش صفحه، اشتراک گذاریها، درگیری مخاطبان و غیره اضافه کنید.
سرانجام هر پست (با استفاده از نکات برجسته یا ستون دیگر) را توسط آن دسته از مواردی که به خوبی انجام میدهند یا نیاز به پیشرفت دارند، باید بازنویسی کنید یا میتوانید با یک پست دیگر ادغام نمایید.
در حالی که ممکن است یک ممیزی محتوا، خسته کننده به نظر برسد؛ اما تمام کارهای دستی ارزش افزایش ترافیک و هدایت را دارند. به علاوه، میتوانید یک طرح تأیید شده را پیش ببرید.
مراحل تولید محتوای متنی
تعیین کلمات کلیدی یا عناوین محتوا ها که توسط شما یا رایا مارکتینگ انجام می شود این خدمات رایگان می باشد.
تالیف یا ترجمه که توسط نویسنده های رایا مارگتینگ انجام می شود.
ویراستاری از نظر سئو که توسط ویراستاران سئوکار رایا مارکتینگ انجام می شود.
ویراستار مسلط بر فروش این ویراستار می بایست بر فروش یا تمامی جزییات کسب و کار مسلط باشد) که توسط صاحبان کسب و کار یا افرادی که تسلط کافی دارند، می بایست انجام شود.
از تولید محتوا تا بازاریابی محتوا
فکر میکنید چرا نصرت گوکچه نزدیک ۴۰ میلیون فالوور در اینستاگرام دارد اما فرضاً شوهر عمه شما که کلی هم ادعای آشپزی دارد، تعداد فالوورهایش از ۲۰۰ تا بیشتر نمیشود؟
نقطه تمایز اصلی بین اکبر که عکسهای خود را در حال کباب زدن در صفحه اینستاگرام منتشر میکند با سرآشپز معروف نصرت گوکچه در هدف و چگونگی تولید محتوا است.
اولاً افراد یا کسبوکارها از تولید محتوا برای اهدافی مثل کسب درآمد، بازاریابی، برندینگ و فروش استفاده میکنند.
دوماً، هر محتوایی نمیتواند در راه رسیدن به این اهداف کمک کند. به زبان ساده هر محتوایی محتوا نیست.
تولید محتوا فقط یک مرحله از چرخه بازاریابی مبتنی بر محتوا است.
چرخهای که به ترتیب شامل مراحل زیر است:
1- هدفگذاری
2- تدوین استراتژی محتوا
3- تولید محتوا
4- توزیع
5- تحلیل
6- اصلاح و بهروزرسانی
فقط خلق محتوا بدون بقیه مراحل فایده زیادی ندارد. مثل این است که دویدن روی تردمیل بدوید، انرژی مصرف کنید اما به هیچ جایی نمیرسید.
تولید محتوایی مفید است که بتواند برای شما درآمدزایی کند یا بتوانید به واسطه آن تغییری در دنیای اطرافتان ایجاد کنید.
به این ترتیب نصرت میشود سرآشپز معروف دنیا با دهها میلیون فالوور در اینستاگرام اما عکسهای اکبر را فقط باجناقش لایک میکند!
پس دیدیم که به همین راحتی هم نیست.
شاید تا همینجا جواب سوال خودتان را پیدا کردید اما توصیه میکنم ادامه مقاله را بخوانید تا نکات جالبتری از این بازار پر سودای محتوا بدانید.
تولید محتوا سئو شده و مخاطب محور
اگر چه تولید محتوا پرخرج بود ولی رایا مارکتینگ با راهکاری ویژه توانسته است ضمن حفظ کیفیت، هزینه تولید محتوا را به شدت کاهش دهد. اگر میخواهید بازاریابی اینترنتی را جدی بگیرید، همه میدانند تولید محتوا پادشاه هست.
محتوای تصویری
بازاریابی محتوا بصری امروزه یکی از پرطرفدارترین محتواهای بازاریابی دیجیتال است و استفاده روزافزون از رسانههای اجتماعی بصری مانند فیسبوک، توییتر، لینک دین، پینترنست، اینستاگرام و … موجب شده تا صاحبان کسب و کار و بازاریابان دیجیتال آنلاین از این نوع محتوا استفاده فراوانی برای رسیدن به اهداف خود داشته باشند.. از عوامل موفقیت محتواهای تصویری، این است که این نوع محتوا توجهها را به خود جلب میکند و فرآیند تولید آن سادهتر بوده و یکنواختی محتواهای متنی را نیز ندارد. آمارها نشان میدهد که محتوای بصری ۹۳ درصد ارتباطات انسانی را تشکیل داده است.
محتوای شما چه مواد اولیه ای نیاز دارد؟
قبل از شروع به تمرین و تولید محتوا باید بدانید محتوای شما از چه بخشهایی تشکیل شده است. نگاهی عمیق به آناتومی محتوا میاندازیم. معمولا مطالب و مقالات سایت سه بخش اصلی دارند: مقدمه، بدنه و بخش نتیجهگیری و پایانی.
اما این فقط یک نگاه کلی است و کمک خیلی زیادی به شما نمیکند؛ پس لازم است که خیلی دقیقتر باشیم و از خود بپرسیم یک محتوای عالی چه بخشهایی دارد.
خیلی از کارشناسان و تولیدکنندگان محتوا، از تمثیل محتوا مانند همبرگر است استفاده میکنند که هر چقدر با عشق و علاقه این همبرگر را درست کنید و بگذارید گوشت آن خوب بپزد و نان آن تازه باشد و … خوشمزهتر و دلنشینتر میشود.
تدوین استراتژی تولید محتوا
عناصر زیادی برای ایجاد یک استراتژی محتوا وجود دارد و شما باید در صورت نیاز آن ها را برای سازمان، تیم ها و مشتریان خود ایجاد کنید. یک استراتژی محتوای موفق، مخاطبان هدف شما را در هر مرحله از قیف جذب می کند و حتی پس از خرید نیز آنها را درگیر می کند. استراتژی محتوا یک رویکرد فراگیر برای ایجاد محتوایی است که اهداف کلیدی کسب و کار را هدایت می کند. استراتژی محتوا فرآیند برنامه ریزی سطح بالاتر است. در مقایسه، بازاریابی محتوا، فرآیند اصلی ایجاد، انتشار و ترویج محتوا است.
اما استراتژی محتوا باید شامل چه مواردی باشد؟
یک استراتژی محتوا بخشی جدایی ناپذیر از برنامه بازاریابی شما است که هم به عنوان راهنمای محتوایی که می خواهید ایجاد کنید و هم به عنوان معیاری برای سنجش موفقیت شما عمل می کند.
به زبان ساده، استراتژی محتوا این است که چگونه اطمینان حاصل کنید که محتوای شما مستقیماً اهداف تجاری شما و نیازهای مشتریان شما را برآورده می کند. این جزء ضروری هر کمپین بازاریابی است.
در اینجا پنج مرحله حیاتی برای توسعه استراتژی محتوای خود آورده شده است.
انواع تولید محتوا
محتوا یک فرمت مشخص ندارد و میتواند به شکلهای مختلف از یک توییت گرفته تا ویدئویی دوساعته باشد. انواع تولید محتوا هم تا حدودی از همین موضوع نشئت میگیرد.
شما بر اساس محصول یا خدمتی که دارید، تصمیم میگیرید چه نوع محتوایی را در چه کانالی منتشر کنید.
مثلاً برای کارخانه هپکو که تراکتور تولید میکند، شاید منتشرکردن مقاله در وبلاگ سایت فایدهٔ زیادی نداشته باشد؛ چون مخاطب این محصول اهل مطالعهٔ مقالههای تخصصی دربارهٔ تراکتور نیست.
ویدئوهای کوتاه و آموزشی و به زبان ساده برای این محصول مناسبتر است.
چطور بفهمیم چه فرمتی یا چه کانالی برای محتوای ما مناسب است؟
ابتدا درد و مشکل مخاطب شناسایی و پس از آن یک فرمت مشخص (پست بلاگ، ویدئوی آموزشی یا ایبوک) برای آن در نظر گرفته میشود. در مرحلهٔ بعدی، فرایند تولید محتوا آغاز میشود؛ جمعآوری اطلاعات، ایجاد و ویرایش محتوا و انتشار.
از ابتدا تا انتهای قیف بازاریابی، شما محتوایی تولید میکنید که مخاطب موردنظر به مرحلهٔ بعدی قیف برود. در آخر هم که باید محتوایی مثل کیس استادی ارائه کنید که به مشتری تبدیل شود.
این محتواها ممکن است در هر کانالی منتشر شوند. به همین دلیل هم اجازه دهید ۲ نوع تولید محتوای مهم در ایران را بر اساس کانال انتشار با هم بررسی کنیم:
تولید محتوای سایت
در تولید محتوای سایت، شما بیشتر با محتوای متنی سروکار دارید؛ مثل صفحهٔ محصول، پست بلاگ، لندینگ خدمات. البته به این نکته هم باید دقت کنید که شما فقط کلمهها را کنار هم نمیگذارید!
در واقع، شما نهتنها باید متن را آماده کنید، بلکه تصاویر، ویدئوها، اینفوگرافیک یا حتی محتوای صوتی مثل پادکست هم در نظر بگیرید.
به همین خاطر است که شما باید با انواع محتوای متنی، بصری و صوتی آشنا باشید.
از اهداف مهم تولید محتوای سایت هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
جذب مخاطب از طریق نتایج ارگانیک گوگل؛
تبدیل بازدیدکننده به مشتری؛
برقراری ارتباط و جذب مشتری راغب؛
نشاندادن تخصص و اعتبار؛
تأثیر تولید محتوا بر کسب و کارها
در سالهای اخیر تعداد کاربران حاضر در اینترنت و شبکههای اجتماعی، بطرز چشمگیری افزایش یافته و از سوی دیگر رشد سریع مشاغل آنلاین و همینطور رغبت افراد به خریدهای اینترنتی، باعث شده تا تولید محتوا، سهم بزرگی در بازاریابی و تبلیغات مشاغل دیجیتال را برعهده بگیرد.
طبق آمار، چیزی حدود 60 درصد کسب و کارهای دیجیتال، در بخش بازاریابی خود از تولید محتوا استفاده میکنند. صاحبان این مشاغل به خوبی میدانند که تولید محتوا منجر به تعامل بیشتر با مخاطبین هدف میشود، باعث شکل گیری اعتماد در مخاطبین شده و از این طریق، موجب افزایش فروش محصول یا خدمات نیز میشود.
از سوی دیگر، کسب و کارهای آنلاین میتوانند با تولید و انتشار محتوای با کیفیت، میزان آگاهی از برند خود را چندین برابر افزایش دهند، ترافیک سایت خود را با استفاده از محتوای سئو شده و جذاب بالا ببرند و در نهایت، مشتریانی وفادار بدست آورند.
با توجه به مطالب گفته شده، تولید محتوا فقط بر افزایش فروش، افزایش سود، جذب مخاطب و بالا رفتن ترافیک سایت تأثیر مثبت نداشته بلکه تأثیرات مثبت دیگری همچون معرفی برند، ایجاد مزیت رقابتی، افزایش مشارکت کاربران، افزایش نرخ تبدیل و بازاریابی ویروسی را برای کسب و کارها به همراه داشته است
به این ترتیب، اگر شما هم در حال راه اندازی یک کسب وکار اینترنتی هستید و یا کسب و کار خود را پیش از این شروع کرده اید، باید برای تولید محتوای کاربرپسند و البته مورد قبول گوگل، اهمیت فراوانی قائل شوید و همین الان در بازاریابی محصول یا خدمات خود، از انواع محتواهای با کیفیت و جذاب استفاده کرده و شروع به تولید محتوا کنید.
تولید محتوا برای شبکه های اجتماعی مختلف
شبکه های اجتماعی محل مناسبی برای حضور پر رنگ شما و کسب وکارتان میباشد.فقط نکته ای که باید رعایت کنید تولید محتوا ویژه شبکه های اجتماعی مختلف میباشد.باید با نوع مخاطبان هر شبکه اجتماعی اشنا باشید و محتوای مناسب آن را تولید نمائید.به عنوان مثال شبکه اجتماعی اینستاگرام ( instagram )محلی برای سرگرم شدن است و مخاطبان ان اغلب برای سرگرمی و اوقات فراغت و گشت و گذار و جویا شدن از احوال دوستان خود وارد آن میشوند.شبکه اجتماعی لینکدین (Linkedin) محیطی رسمی و جدی دارد و افراد به مراتب حرفه ای و دارای تخصصهای بالا در این شبکه اجتماعی حضور دارند.پس باید برای این شبکه اجتماعی محتوایی جدی تولید نمائید .به هر حال میتوانید محتوای خود را که شامل معرفی محصول و خدماتتان میباشد بصورتی که کمتر جنبه تبلیغاتی و بیشتر جنبه اموزشی وسرگرم کننده داشته باشد برای این شبکه ها تولید و منتشر نمائید.تولید محتوا برای شبکه های اجتماعی بیشتر میتواند به سمت اطلاع رسانی رویدادهای شخصی وکسب وکار باشد .مردم دوست دارند بدانند شما چه کسی هستید ، هر روز چه فعالیتی انجام میدهید و دوست ارند از نتایج فعالیتهای شما مطلع شوند.پس این یک فرصت و یک ایده خوب برای تولید محتوا میباشد.همین الان تاریخ نمایشگاهها و رویدادهایی که قرار است شرکت کنید یا برگزار کنید را روی کاغذ یادداشت کنید و به تقویم تولید محتوای خود اضافه و هر چه سریعتر برنامه تولید محتوای مرتبط با کسب وکارتان را آغاز و اجرایی نمائید.
داشتن دیدگاه منحصر به فرد خود در تولید محتوا
تولید محتوا به همان سبک و روشی که دیگران در حال انجام همان روند هستند، طبیعی است که به نتیجه نخواهد رسید. نگران نباشید؛ شما همیشه می توانید از دور به این قصیه نگاه کرده و یک نتیجه گیری کلی از فعالیت های دیگران داشته باشید.
به عنوان مثال، فرض کنید که می خواهید برای محتوای خود، عنوان بنویسید، جدا از پیاده سازی تکنیک های سئو که در آموزش تولید محتوا آموخته اید، شما باید عبارت کلیدی اصلی آن صفحه را در گوگل جستجو کنید.
سپس باید حداقل عناوینی که در دو صفحه ابتدایی گوگل به کار برده شده اند را تجزیه و تحلیل کنید. در انتها، می توانید با ادغام ایده های منحصر به فرد خود و ایده های دیگر وب سایت های رقیب، بهترین عنوان را برای آن محتوا، تولید کنید.
شما از این روش برای هر بخش از سیستم تولید محتوا خود می توانید استفاده کنید. همانطوری که در این بخش به شما پیشنهاد دادیم از فعالیت های دیگران الگو بگیرید، ما به شما در آینده، آموزش می دهیم که چگونه به راحتی به منبعی برای دیگر وب سایت ها تبدیل شوید. خوشبختانه تولید محتوای سایت، پروسه ای گسترده است و زمینه را فراهم می کند تا شما بتوانید خلاقیت خود را در آن پیاده سازی کنید.